Als je een nieuwe baan heb gevonden, ben je natuurlijk hartstikke blij. Maar als er dan in je arbeidscontract een concurrentiebeding opgenomen blijkt te zijn, ben je misschien toch wat minder blij. Wat is dat precies, een concurrentiebeding? En zijn er manieren om er onderuit te komen?
Wat is een concurrentiebeding?
In een arbeidscontract worden de afspraken tussen jou en je werkgever vastgelegd. Het gaat dan in het algemeen over afspraken die gedurende je dienstverband gelden, zoals je salaris, de werktijden en het aantal verlofdagen. Maar als er een beding is opgenomen, dan kan dat langer gelden dan je dienstverband. Een concurrentiebeding houdt in dat je na beëindiging van je contract niet een zelfde soort werkzaamheden mag gaan doen bij een andere werkgever. Dat geldt ook als je ontslagen wordt of als je ontslag neemt omdat je je eigen bedrijf wilt beginnen.
Niet in een tijdelijk contract, behalve ….
In een tijdelijk contract mag over het algemeen geen concurrentiebeding worden opgenomen. Het belemmert immers je zoektocht naar een nieuwe baan. Toch zijn hierop uitzonderingen mogelijk. Als de werkgever kan aantonen dat er ‘zwaarwegende bedrijfs- of dienstbelangen’ zijn, dan mag zelfs in een tijdelijk contract een concurrentiebeding worden opgenomen. In het contract moet dit dan wel in een motivatie worden duidelijk gemaakt.
Wat wordt vastgelegd?
Als een werkgever in een vast contract een concurrentiebeding wil opnemen, dan hoeft hij daar geen zwaarwegende bedrijfsbelangen voor aan te tonen. Een werkgever kan niet bepalen dat je de rest van je leven nergens anders meer mag werken. Er wordt daarom in het algemeen een looptijd van het concurrentiebeding opgenomen, bijvoorbeeld een jaar. Je mag dan het eerste jaar nadat je uit dienst bent gegaan, niet bij de concurrent gaan werken, maar daarna dus wel. Hetzelfde geldt voor het gebied waarvoor het beding geldt. Vaak is het alleen in dezelfde regio geldig als waar het bedrijf is gevestigd. Bij een heel specialistisch bedrijf kan dat ook heel Nederland of de Benelux zijn.
Daarnaast moet duidelijk omschreven worden voor welke werkzaamheden het concurrentiebeding geldt en bij welke werkgever. Wat de werkgever betreft kan aangegeven worden om welk type bedrijf het gaat. Het is echter ook mogelijk dat de bedrijven waar je niet bij mag gaan werken bij naam worden genoemd.
Niet zomaar tekenen
Wat moet je doen als er een concurrentiebeding in je contract dreigt te komen? Dat hangt een beetje van de situatie af. Accepteer het in ieder geval nooit zomaar, maar praat erover. Probeer voordat je je contract tekent, afspraken te maken over het concurrentiebeding. Belangrijk is om te weten wat je werkgever met het beding wil bereiken. Is het alleen maar gewoonte dat het opgenomen wordt of zijn er gegronde redenen voor? Wil hij alleen voorkomen dat je zijn klanten meeneemt naar een ander bedrijf? Dan is het misschien voldoende om daar iets over op te nemen, zodat het jou niet belemmert om dezelfde functie elders uit te gaan oefenen.
Als je werkgever er op staat het concurrentiebeding in het contract op te nemen en het lukt je niet dat uit zijn hoofd te praten, dan moet je zelf bekijken of je het redelijk vindt wat er staat. Kijk dus goed naar de looptijd, de omschreven werkzaamheden, de regio en de bedrijven waarbij je niet zou mogen werken. Zijn de beperkingen reëel of kun je door te onderhandelen de bandbreedte wat kleiner maken? Win desnoods advies in bij een juridisch deskundige, bijvoorbeeld van je vakbond.
Wat zijn de gevolgen van een concurrentiebeding?
Een concurrentiebeding in je contract kan grote gevolgen hebben. Als je het contract hebt ondertekend, ben je wettelijk verplicht je aan het concurrentiebeding te houden. Dat beperkt je dus enorm in de mogelijkheden om een nieuwe baan te vinden. Over het algemeen krijg je een boete als je je er niet aan houdt. De hoogte van de boete is meestal in het contract opgenomen. Je werkgever kan desnoods naar de rechter stappen om de boete te innen of om voor een schadevergoeding in aanmerking te komen. Een en ander kan alleen als het in het contract is vastgelegd en jij daarvoor getekend hebt. Bovendien moet je op het moment dat je tekent meerderjarig zijn, anders is het niet geldig.
Goed om te weten is dat wanneer je binnen het bedrijf een andere functie krijgt, het concurrentiebeding in principe van kracht blijft. Alleen als de arbeidsverhoudingen heel anders komen te liggen, kan dat ook gevolgen hebben voor het concurrentiebeding.
En als je toch bij de concurrent wilt gaan werken?
Als je toch graag van baan wilt veranderen en je nieuwe baan onder het concurrentiebeding valt, dan heb je een probleem. In het ergste geval kun je pas bij je nieuwe baas beginnen als de looptijd van het beding voorbij is. Voor de tussenliggende periode zal je dan een andere baan moeten zien te vinden. Je kunt ook proberen er samen met je werkgever uit te komen. Zo kun je bijvoorbeeld als je in dezelfde branche voor jezelf wilt beginnen, overeenkomen dat je het eerst jaar niet de klanten van je werkgever zult benaderen. Eventueel kun je een mediator inschakelen die de gesprekken tussen jou en je werkgever bijwoont en begeleidt.
Ook als de werkgever je ontslaat, blijft het concurrentiebeding in principe van kracht. Als er bij je ontslag een vaststellingsovereenkomst getekend wordt, kun je proberen daarin vast te leggen dat het beding komt te vervallen.
Naar de rechter
Als je er met je werkgever niet uitkomt, kun je ook altijd nog naar de rechter stappen. Zeker in het geval dat je ontslagen bent en je door het concurrentiebeding niet aan de slag kunt komen, maak je kans dat de rechter het ongedaan maakt. Dat kan bijvoorbeeld ook het geval zijn bij een onredelijk beding, waardoor je weinig kans maakt om nog ergens een baan te vinden. Win altijd eerst juridisch advies in voordat je een procedure start.
