Als je net niet aan de gestelde eisen in een vacature voldoet, kan de verleiding groot zijn om je cv op te pimpen met wat verzonnen kwalificaties. Kan een leugentje op je cv geen kwaad of moet je dat echt nooit doen?
Aftredende politici
Soms is het ineens groot nieuws: een of andere politicus blijkt gelogen te hebben over zijn opleiding of de diploma’s die hij ooit behaald zou hebben. Volgens eigen zeggen heeft hij een universitaire studie afgerond of is hij zelfs gepromoveerd, maar op de desbetreffende universiteit weten ze nergens van. Blijkbaar had hij zelf geen vertrouwen in zijn competenties en vond hij het nodig wat aan zijn cv toe te voegen. Ondanks of misschien wel dankzij zijn leugen is hij op een hoge positie terechtgekomen. Als zo’n leugen uitkomt, loopt het bijna nooit goed af. De politicus moet aftreden en kan zijn loopbaan verder wel vergeten.
Niet alleen in de politiek
Niet alleen politici blijken het soms niet zo nauw met de waarheid te nemen. Uit onderzoek in de Verenigde Staten bleek dat 14 procent van de werkzoekenden hun cv ‘verbeterde’. In het Verenigd Koninkrijk gaf bij een enquête 10 procent van de ondervraagden toe op zijn of haar cv de genoten opleiding en kwalificaties af en toe wat mooier te maken.
Er wordt ook wel beweerd dat er op meer dan de helft van de cv’s onwaarheden voorkomen. Dit geldt trouwens niet alleen voor cv’s die bij een sollicitatiebrief gevoegd worden. Ook op LinkedIn wordt wel eens wat gesjoemeld met de waarheid. Ervaring en competenties worden aangedikt om een mooier profiel te krijgen.
Diploma’s niet behaald
Iedereen kan op zijn klompen aanvoelen dat het ‘not done’ is om op je cv te zeggen dat je een bepaald diploma hebt behaald, als dat niet waar is. Als tijdens de sollicitatieprocedure uitkomt dat je niet de waarheid hebt gesproken, kun je vanzelfsprekend die baan wel vergeten. Je potentiële werkgever zal dan geen vertrouwen meer in je hebben. Als je wel wordt aangenomen en het komt later uit dat je hebt gelogen, is de kans groot dat je dan alsnog je baan verliest.
Valsheid in geschrifte
Als je niet alleen zegt dat je een opleiding hebt gevolgd, maar zelfs zover gaat om de bijbehorende diploma’s of getuigschriften te vervalsen, dan pleeg je valsheid in geschrifte. Als dit uitkomt, kun je er voor vervolgd worden.
Grijs gebied
Zeggen dat je een bepaalde opleiding hebt gedaan, terwijl dat niet het geval is, is een keiharde leugen. Maar daarnaast kun je ook dingen op je cv een beetje verdoezelen of niet helemaal naar waarheid weergeven. Je begeeft je dan een beetje in een grijs gebied. Dit schijnt veel voor te komen. Het gaat dan bijvoorbeeld om:
- functies, ervaring en verantwoordelijkheden aandikken;
- begin- en einddatum dienstverband aanpassen;
- werkloosheid of ziekte verhullen;
- reden van vertrek maskeren;
- kennis of vaardigheden overdrijven;
- een vriend als referentie opgeven.
Functies, ervaring en verantwoordelijkheden aandikken
Wordt er leidinggevende ervaring gevraagd en heb je gedurende een week je team geleid toen je eigen leidinggevende er even niet was? Die ene week is eigenlijk het noemen niet waard op je cv. Je kunt natuurlijk in zijn algemeenheid zeggen dat je bij afwezigheid je leidinggevende verving. Het is niet helemaal de waarheid, maar het is ook niet helemaal gelogen. Zo worden er wel vaker functienamen, werkzaamheden en verantwoordelijkheden aangedikt op een cv. Een ervaren recruiter zal daar vaak doorheen kijken. Hou bij het maken van je cv er alvast rekening mee dat je daar vragen over kunt verwachten als je ooit voor een gesprek wordt uitgenodigd.
Begin- en einddatum dienstverband aanpassen
Het lijkt een gemakkelijke methode om je gebrek aan ervaring wat te verhullen of de duur van je werkloosheid wat korter te doen lijken: je past gewoon de begin- en einddatum aan van je dienstverband bij je vorige werkgevers. Slim? Nee, dit is gemakkelijk te controleren, dus bij navraag zal je snel door de mand vallen. Wat ook wel wordt gedaan, is de maanden uit de datum weglaten. Je schrijft dus niet op dat je van 15 oktober 2017 tot en met 30 april 2018 ergens werkte, maar van 2017 tot en met 2018. Alleen als er op je sollicitatiegesprek vervolgens wordt gevraagd wanneer je er precies werkte, zal alsnog blijken dat het geen twee jaar was, maar slechts een half jaar.
Werkloosheid of ziekte verhullen
Stel je hebt een gat in je cv doordat je een behoorlijke tijd werkloos of ziek bent (geweest). Over het algemeen is dat geen aanbeveling bij je nieuwe werkgever. Je kunt dit proberen te verhullen door op je cv te zeggen dat je in die periode een opleiding hebt gevolgd of een sabbatical hebt opgenomen. Beter is het natuurlijk om in het geval van werkloosheid die tijd nuttig te besteden door echt een opleiding te gaan volgen of vrijwilligerswerk te gaan doen. Vul je gelijk dat gat op je cv op. En als je ziek bent? Ziek zijn is geen schande, dat kan iedereen overkomen. Kom er eerlijk voor uit als er op je sollicitatiegesprek naar gevraagd wordt en geef aan dat je heel erg graag weer aan de slag wilt.
Reden van vertrek maskeren
Ben je ontslagen, omdat je niet functioneerde? Dan is dat natuurlijke niet zo’n lekkere binnenkomer bij een ander bedrijf. Op een cv wordt dit soms gemaskeerd door te vermelden dat het om een tijdelijke opdracht of een tijdelijk dienstverband ging. Nooit doen! Beter kun je de reden van je vertrek bij die werkgever op je cv in het midden laten. Als er op een sollicitatiegesprek naar gevraagd wordt, kun je aangeven dat je in die functie of bij dat bedrijf niet op je plek was. Vandaar dat je nu solliciteert naar iets anders.
Kennis of vaardigheden overdrijven
Het is soms lastig om precies aan te geven hoe groot je kennis en vaardigheden van iets precies zijn. Spreek je redelijk Frans of kun je het goed noemen? Dat je dan voor de hoogste optie kiest, zal niemand verbazen. Maar als je op de middelbare school twee jaar Duits hebt gehad en je je daar niet meer veel van herinnert, kun je niet zeggen dat je het uitstekend spreekt, ook al wordt dat in de vacature gevraagd. Ook computervaardigheden worden nog al eens op een cv overdreven. Schrijf je ten onrechte dat je Excel uitstekend beheerst, dan kun je daar misschien nog iets aan doen nadat je je sollicitatiebrief hebt geschreven. Vloeiend Spaans kun je echter niet in een paar weken leren. Wees dus voorzichtig met het overdrijven van je kennis en vaardigheden. Bij een gesprek zul je snel door de mand vallen. Wat je zeker nooit moet doen: je vaardigheden overdrijven die gevolgen kunnen hebben voor de gezondheid of veiligheid van jou of die van anderen, zoals je bekwaamheid om bepaalde machines te bedienen.
Een vriend als referentie opgeven
Het lijkt verleidelijk om een vriend als referentie op te geven. Doe dit echter alleen als je ook een werkrelatie met deze vriend hebt gehad. Laat die vriend zich nooit als je vorige werkgever voordoen, als dit in werkelijkheid niet zo is.
Cv echt verbeteren
Blijft natuurlijk de vraag of het een goed idee is om je een beetje beter voor te doen op je cv. Beter is het natuurlijk om te werken aan je kwalificaties. Zorg ervoor dat je echt die taal beter leert spreken als dat vaak gevraagd wordt in vacatures. Heb je niet de juiste diploma’s? Maak dan in plaats van een ‘gewone’ cv eens een vaardigheden-cv, waarbij je de nadruk legt op je competenties en prestaties.
Of ga alsnog die opleiding of een cursus volgen, zodat je uiteindelijk toch dat diploma of certificaat aan je cv kunt toevoegen. In de tussentijd kun je er dan alvast opzetten dat je met scholing bezig bent.