Welke kwaliteiten schrijf je aan jezelf toe? Zijn dat wel altijd kwaliteiten of zijn het ook je valkuilen? Met het kernkwadranten-model krijg je hier meer inzicht in. En je leert hiermee ook gelijk waarom het altijd botst met die ene collega.
Kernkwadranten-model
Ieder mens heeft zo zijn kwaliteiten, maar ook zijn minder sterke kanten. Om je sterke en zwakke punten in kaart te brengen kun je gebruikmaken van het kernkwadranten-model. Dit model is ontwikkeld door organisatieadviseur Daniel Ofman. Met dit model kun je op eenvoudige wijze je eigen kwaliteiten analyseren, maar ook die van anderen. Hieraan kun je veel hebben bij een conflict op de werkvloer of als het steeds weer botst tussen jou en iemand anders.
Kernkwaliteiten
Om het kernkwadranten-model te kunnen gebruiken moet je beginnen met het benoemen van je kernkwaliteiten. Kernkwaliteiten zijn aangeboren positieve eigenschappen die kenmerkend zijn voor jou. Als er aan iemand gevraagd wordt om jou te beschrijven, zijn dat de (positieve) punten die hij als eerste zal noemen. Het gaat hierbij echt om eigenschappen, dus niet om vaardigheden die je aangeleerd hebt. Kernkwaliteiten kunnen bijvoorbeeld zijn, dat je altijd erg vrolijk bent, erg punctueel of heel erg creatief.
Van kernkwaliteit naar valkuil
Die kernkwaliteiten zijn natuurlijk erg positief. Ze maken wie je bent en dragen er toe bij dat je geschikt bent voor bepaalde functies of werkzaamheden. Maar tegelijkertijd kunnen die kernkwaliteiten ook je valkuilen worden. Als je heel erg doorschiet in een kwaliteit kan het je zwakte worden. Als je altijd erg vrolijk bent, kun je misschien niet serieus zijn. Punctualiteit kan omslaan in muggenzifterij en creativiteit in slordigheid. Door je kwaliteiten te benoemen, kun je dus gelijk je valkuilen leren kennen.
Van valkuil naar uitdaging
Om uit je valkuil te komen, zal je iets moeten veranderen. Dit is je uitdaging. In het geval van punctualiteit (je kernkwaliteit) die omslaat naar muggenzifterij (je valkuil) kan je uitdaging zijn om dingen meer los te laten. En bij creativiteit (je kernkwaliteit) met je valkuil slordigheid is de uitdaging om juist wat punctueler te zijn.
Van kernkwaliteit naar allergie
De vierde pijler van het kernkwadranten-model is ‘allergie’. Een allergie hangt samen met een eigenschap waar iemand anders zich aan ergert. Jouw valkuil en jouw uitdaging kunnen leiden tot irritatie bij een ander. Dit wordt dan de allergie van die andere persoon genoemd.
Vaak zegt jouw allergie ook iets over jezelf. Is jouw allergie dat iemand erg zelfverzekerd of zelfs arrogant overkomt, dan ben je zelf misschien wel erg bescheiden of onzeker.
Hoe ziet een kernkwadrant eruit?
Een kernkwadrant met zijn vier pijlers kan als volgt worden weergegeven:
Om je een nog wat beter beeld te geven van hoe het in zijn werk gaat, hier nog wat voorbeelden van kernkwaliteiten met de bijbehorende valkuilen, uitdagingen en allergieën.
| Kernkwaliteit | Valkuil | Uitdaging | Allergie |
|---|---|---|---|
| risico’s durven nemen | overmoedigheid | voorzichtigheid | altijd op safe spelen |
| zelfverzekerdheid | arrogantie | bescheidenheid | middelmatigheid |
| geduld | passiviteit | daadkracht | drammerigheid |
| bescheidenheid | onzichtbaarheid | zich profileren | arrogantie |
| flexibiliteit | wispelturigheid | structureren | starheid |
| efficiëntie | starheid | creativiteit | chaos |
| autonomie | dwarsheid | meegaandheid | onderdanigheid |
Wisselwerking met anderen
Als jij je steeds weer ergert aan een collega of als er zelfs een langlopend conflict tussen jou en iemand anders speelt, dan is het misschien goed om eens jullie kwaliteiten en valkuilen onder de loep te houden. Door voor beide partijen het kernkwadranten-model in te vullen, wordt misschien wel duidelijk waardoor de ergernis optreedt. Als de valkuil van je collega jouw allergie is (of jouw uitdaging de zijne), dan heb je grote kans op problemen. Door je dit te realiseren en te bespreken, kun je misschien aan een oplossing werken.
Hoe stel je je eigen kernkwadranten-model op?
Maar hoe doe je dat dan: je eigen kernkwadranten-model opstellen? Begin met je kernkwaliteiten. Om deze te kunnen benoemen heb je wel wat zelfkennis nodig. Weet je het zo een-twee-drie niet? Hou dan eens een poosje bij wat goed gaat en wat niet in je werk, je studie of in je communicatie met anderen. Zijn je resultaten het gevolg van doorzettingsvermogen of krijg je dingen voor elkaar door je overtuigingskracht? Waar krijg je complimenten over? En wat gaat jou gemakkelijk af in vergelijking met anderen? je kunt natuurlijk ook gewoon aan collega’s of aan familieleden of vrienden vragen, wat volgens hen jouw kernkwaliteiten zijn.
Valkuilen en uitdagingen
Ook je valkuilen en uitdagingen kun je op deze manier onderzoeken. Welke verwijten krijg je nog wel eens te horen? Vinden anderen je te fanatiek en te ambitieus of juist te laks en te gemakzuchtig? Welke doelen heb je door eigen toedoen niet kunnen realiseren? Hoe reageer je in stressvolle perioden? Welke eigenschappen die je zelf niet hebt, bewonder je in andere mensen Dat zijn allemaal dingen waaruit je je valkuilen en uitdagingen kunt halen.
Allergieën
Je hebt er misschien nooit bij stil gestaan, dat je bepaalde allergieën voor gedragingen van anderen hebt. Als je aan situaties denkt waarin je je aan anderen ergerde, waar ging het dan om? Met wat voor mensen kun je goed samenwerken en met wie juist niet? En welke eigenschap wil je zelf absoluut niet hebben?
Patroon doorbreken
Zet alle punten in het kernkwadranten-model en bekijk de resultaten. Misschien zie je er een bepaald patroon in. Is dit patroon niet wat je wilt zien, probeer het dan te doorbreken. Bekijk wat je aan je valkuilen kunt doen en welke kwaliteiten je wilt ontwikkelen. Lukt dit je niet alleen, roep er dan hulp bij in.
