Een van de lastigste vragen tijdens een sollicitatiegesprek is misschien wel “Waar zie je jezelf over vijf jaar?” Of over tien jaar. Wat is daarop een goed antwoord? Ga je voor iets ambitieus of laat je liever je realiteitszin spreken?
Waarom deze vraag?
Bij een sollicitatiegesprek willen de mensen aan de andere kant van de tafel zo veel mogelijk over je te weten komen. Vooral natuurlijk of jij geschikt bent voor de functie en of je past bij het bedrijf. Maar ook hoe lang je die functie denkt te gaan vervullen. En of je ambitieus bent, of je wilt doorgroeien, kortom of je een carrièreplanning in je hoofd hebt. Een belangrijke vraag dus, die veel tijdens een sollicitatiegesprek gesteld wordt. Jouw antwoord zegt een en ander over jou en hoe je de toekomst ziet. Zaak dus om een weloverwogen antwoord te geven.
Tijdlijn
Omdat in negen van de tien sollicitatiegesprekken deze vraag aan de orde komt, loont het om van te voren wat tijd te investeren in het verzinnen van een antwoord hierop. Voor iedereen zal het antwoord anders zijn. Het hangt af van hoe jij als persoon bent, maar ook van de functie en het bedrijf en hoe lang je al werkt. Ga er eens rustig voor zitten en verzin voor jezelf wat je wilt in de ideale situatie. Kijk waar je vandaan komt en waar je naar toe wilt. Maak als het ware een tijdlijn vanaf je opleiding tot aan je pensioen. Is dit nog wat ver weg? Beperk je dan tot de komende tien jaar. Schrijf je werkervaring op en je relevante vaardigheden en competenties. Vind je jezelf een beginneling in het vakgebied of loop je al wat langer mee?
Doelen formuleren
Als je zo op een rijtje hebt waar in je carrière je nu bent, kun je je doelen voor de toekomst gaan formuleren. Begin bij de functie waarop je gesolliciteerd hebt. Waarom wil je juist deze functie hebben? Wat vind je er aantrekkelijk aan, welke taken wil je uitvoeren en wat wil je in deze functie bereiken? Formuleer daarna je doelen voor de rest van je carrière of de komende tien jaar. Wat heb je voor ogen en via welke functies kun je dat verwezenlijken? Lijkt de nieuwe functie je zo leuk dat je dat de rest van je leven wel wil doen of is het alleen een tussenstap naar iets anders? Als je dan voor jezelf weet waar je naartoe wilt, is de vraag of je dat eerlijk gaat vertellen tijdens je sollicitatiegesprek.
Wat je niet moet antwoorden
Hoewel hét juiste antwoord op de vraag niet bestaat, zijn er wel antwoorden die je in ieder geval niet moet geven. “Ik weet het niet,” is in ieder geval geen goed antwoord. Daarmee lijkt het of het je allemaal niets uitmaakt. Antwoorden dat je over vijf jaar directeur van het bedrijf wilt zijn, is ook geen goed idee. Dit komt iets te ambitieus over en kan bedreigend zijn voor je toekomstige leidinggevende. Ook dat je droomt van een carrièreswitch en iets heel anders wil gaan doen of dat je op korte termijn voor jezelf wilt beginnen, zal niet op prijs worden gesteld. Aan de andere kant kun je ook beter niet zeggen dat je er tot je pensioen wilt blijven. Een bedrijf moet niet het idee krijgen dat ze nooit meer van je af komen.
Wat je dan wel moet antwoorden
Wat je precies moet antwoorden hangt van je ambities af die je eerder hebt geformuleerd. En van het bedrijf en de functie natuurlijk. Het beste kun je je een beetje op de vlakte houden en niet te gedetailleerd op de vraag ingaan. Laat in ieder geval zien dat je interesse hebt in een langere carrière bij het bedrijf. Noem iets wat in het verlengde ligt van de functie waarop je solliciteert. Zeg bijvoorbeeld dat je in die functie bepaalde vaardigheden verder hoopt te ontwikkelen, waardoor je door kunt groeien naar een (iets) hogere functie.
Aansluiten bij bedrijfscultuur
Sluit met je ambities in ieder geval aan bij de bedrijfscultuur. Bij een groot bedrijf zijn er andere mogelijkheden dan bij een klein bedrijf. Probeer er in ieder geval achter te komen waar je potentiële werkgever naar op zoek is. Op de website van het bedrijf kun je hier meestal wel het een en ander over vinden. Zijn er veel doorgroeimogelijkheden in het bedrijf? Dan kun je rustig laten zien dat je ambitieus bent en je wilt ontwikkelen, zodat je over enkele jaren een hogere functie kunt vervullen. Dat je hier een bepaalde opleiding voor wilt gaan volgen, kun je dan ook gerust noemen. Blijf echter wel realistisch. Als je zonder veel werkervaring zegt dat je binnen het jaar afdelingshoofd wilt zijn, geeft dat niet blijk van veel realiteitszin.
Zit je beoogde functie al hoog in de organisatiestructuur en is de functie boven je die van directeur, dan is het misschien handiger om je ambities niet te nadrukkelijk te noemen. Je kunt beter niet de indruk wekken dat jij het bedrijf wilt overnemen.
